Browary województwa rzeszowskiego w latach 1944-1951

 Przemysł piwowarski na terenach dzisiejszej Polski zaczął działać w lipcu 1944 roku. Browary uruchamiano w miarę przesuwania się frontu, często na potrzeby oddziałów wojskowych. Do najwcześniej otwartych zakładów należały te położone na terenie województw lubelskiego i rzeszowskiego. Wedle przyjętej nieco później nomenklatury dochodziło do tego „samorzutnie” – np. dzięki zaangażowaniu załogi browaru, miejscowej administracji czy dotychczasowych właścicieli. Działano bez wytycznych centralnych oraz – najczęściej – przed odtworzeniem się organów kontroli skarbowej. 

Położone na Rzeszowszczyźnie browary należały do grupy najszybciej uruchomionych na terenie Polski w powojennych granicach. Jeszcze w sierpniu produkcję wznowiono w Przemyślu, Strzyżowie i Węgierce, niewiele później w Łańcucie, zaś we wrześniu w Tarnobrzegu. W grudniu działalność rozpoczął browar w Zarszynie, a w browarze w Zaczerniu pierwsze warki ugotowano w lutym 1945 roku. Najpóźniej uruchomiony został zakład w Dzikowie Starym. Nastąpiło to w kwietniu lub maju 1945 roku. W 1944 roku w browarach Rzeszowszczyzny uwarzono niemal siedem i pół tysiąca hektolitrów piwa.

W 1946 roku odnotowano 123 działające w Polsce browary. Główną rolę odgrywał sektor państwowy, uzupełniony produkcją browarów z sektora spółdzielczego i prywatnego. Z końcem 1950 roku rozpoczął się proces tworzenia nowych struktur organizacyjnych. Wiązało się to z faktyczną likwidacją sektora spółdzielczego i prywatnego, browary podporządkowano Centralnemu Zrzeszeniu Przemysłu Piwowarsko-Słodowniczego. Wówczas to powołano do życia Łańcuckie Zakłady Piwowarsko-Słodownicze, które przejęły browary w Strzyżowie, Zaczerniu, Zarszynie i Przemyślu. Na bazie browaru w Tarnobrzegu utworzono Tarnobrzeskie Zakłady Piwowarsko-Słodownicze. Małe browary w Dzikowie Starym i Węgierce były już wówczas nieczynne.

W książce przedstawiono trudny okres przemian powojennych zachodzących w przemyśle piwowarskim. Losy browarów położonych na terenie województwa rzeszowskiego są znakomitą ilustracją tego procesu.