Wojskowo-geograficzna charakterystyka Prus Wschodnich po pierwszej wojnie światowej

 'Uwaga w niniejszym opracowaniu skupiona została na analizie wojskowo-geograficznej charakterystyki Prus Wschodnich  po I wojnie światowej. Ta niemiecka prowincja miała niebagatelne znaczenie dla północnej rubieży ówczesnego państwa polskiego. Prusy Wschodnie paradoksalnie stały się jednym z ważniejszych niemieckich obszarów operacyjnych w wyniku nowego ukształtowania granicy i pojawienia się nowych sąsiadów, z których największy niepokój budziła Polska. 

Terytoria polskie przylegające do granicy pruskiej to Pomorze Gdańskie z dostępem do Morza Bałtyckiego, graniczące również z Wolnym Miastem Gdańsk, Mazowsze Północne oraz Suwalszczyzna. W ujęciu polskiej administracji państwowej obszar ten obejmował ówczesne województwo mazowieckie, wileńskie i pomorskie, w podziale wojskowym kraju podlegające Dowództwu Okręgu Korpusu (DOK) I Warszawa, DOK III Grodno i DOK VIII Toruń.

Uznać można, że rozpoczęcie pokojowej egzystencji państwa polskiego doprowadziło do powstania w miarę trwałych podwalin pod wypracowanie systemu obrony państwa z jego wielorakimi uwarunkowaniami zewnętrznymi i wewnętrznymi. Mimo tego sytuacja na północy kraju była daleka od stabilizacji, gdyż w Prusach Wschodnich z oporami następowało wcielenie nakazów rozbrojeniowych wynikających z traktatu wersalskiego, a przy przyznanym Polsce dostępie do Bałtyku kwestią sporną stał się status Wolnego Miasta Gdańsk."

(fragment Wstępu)