Siła i słabość

Filip Mazurkiewicz napisał intrygującą i zgrabną opowieść o tym, jak polska kultura dziewiętnastowieczna (a częściowo również dwudziestowieczna) wadzi się z ubytkiem siły, której wykładnikiem jest to, co Raewyn Connell nazwała męskością hegemoniczną.

Dlaczego wiek XIX był momentem prawdy? Idąc za Foucaultem, Autor uznaje przełom XVIII i XIX stulecia za kres przedklasycznej i klasycznej episteme, które w warunkach polskich rezonowały obrazem dzielnego Sarmaty, męża, obrońcy wiary. Męskość − definiowana nie tylko w stosunku do kobiecości (w kulturze polskiej i w języku upodrzędnionej, co dobrze pokazuje rozdział wstępny), ale też do historii jako do obszaru publicznego działania − wchodziła w tym czasie w smugę cienia związanego z perturbacjami politycznymi. Mazurkiewicz pisze nawet mocniej − o utracie Historii w końcu epoki stanisławowskiej i o próbach zbudowania w wieku XIX literackiego imaginarium historycznego, w którym zdegradowana męskość, pozbawiona mocy i suwerennej płaszczyzny działania, będzie szukała nowych środków wyrazu, potwierdzenia, protezy, ratunku.

Z recenzji wydawniczej prof. dr hab. Grażyny Borkowskiej

Filip Mazurkiewicz − doktor habilitowany nauk humanistycznych, literaturoznawca, pracownik Uniwersytetu Śląskiego. Autor książek PrzeczyTacie „Ferdydurke” (1998) − o pierwszej powieści Witolda Gombrowicza, Podróż na Atlantydę (2012) − o Nowej baśni Teodora Parnickiego, Opowieści nowoczesne (2015) − o problemach polskiej nowoczesności, W stronę nieoczywistości. Teksty różne (2016) − zbierającej teksty na rozmaite tematy z zakresu historii literatury i kultury polskiej XIX i XX wieku. Publikował m.in. w „Pamiętniku Literackim” i w „Tekstach Drugich”. Niniejsza książka poświęcona jest zagadnieniu polskiej męskości i jej odmianom ukazanym w ujęciu historycznym. Prezentuje nowe teksty o tej tematyce, a także zmienione i znacznie rozszerzone wersje rozpraw opublikowanych w książce Formy męskości 2.