Słowem i pałką. Wojsko wobec polskiego Marca '68 w dokumentach

"Centralnym planem rozważań dotyczących postawy LWP wobec wydarzeń marcowych jest bez wątpienia bezpośredni udział kadry oficerskiej w fizycznym ("pałką") i propagandowo-indoktrynacyjnym ("słowem") dławieniu wolnościowego buntu polskiej młodzieży [...]

Szczegółowe wytyczne w tym względzie zawarte zostały w specjalnym telefonogramie GZP WP z 11 marca 1968 r. Nakazywano w nim m.in.: wzmożenie czujności i niedopuszczenie do przenikania osób obcych na teren instytucji i jednostek wojskowych, zwalczanie plotek i wiadomości kolportowanych przez wrogie ośrodki propagandowe (np. Radio Wolna Europa), zwrócenie szczególnej troski na dorastające dzieci rodzin wojskowych, wstrzymanie urlopów i przepustek dla żołnierzy z poboru (w tym alumnów). Nakazano też skierowanie na wszystkie uczelnie cywilne w stolicy po jednym przedstawicielu GZP WP i Inspektoratu Szkolenia w celu wzmocnienia kadry tamtejszych Studiów Wojskowych. Szczególną uwagę zwrócono jednak na konieczność utrzymywania ścisłego kontaktu z terenowymi władzami partyjnymi i administracyjnymi, co przyniosło później tak fatalnego skutku dla morale i prestiżu wojska".

(fragment Wstępu)

Spis treści:

Wykaz skrótów  /7

Wstęp  /13

DOKUMENTY

Nr 1. Zarządzenie szefa Sztabu Gen. nr 0026/Sztab z dnia 17.03.1968 r. w sprawie powoływania i przebiegu służby wojskowej studentów relegowanych i zawieszonych w prawach studenta  /31

Nr 2. Zarządzenie szefa Sztabu Gen. nr 027/Sztab z dnia 17.03.1968 r. w sprawie powoływania do zasadniczej służby wojskowej z terenu m.st. Warszawy poborowych niepracujących, nieuczących się i karanych sądownie  /35

Nr 3. Wystąpienie tow. Wojciecha Jaruzelskiego na zebraniu sprawozdawczo-wyborczym Podstawowej Organizacji Partyjnej pionu operacyjnego Sztabu Generalnego WP w dniu 3.04.1968 r.  /37

Nr 4. Uchwała Podstawowej Organizacji Partyjnej Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej pionu operacyjnego Sztabu Generalnego podjęta na zebraniu sprawozdawczo-wyborczym dnia 3.041968 r.  /47

Nr 5. Pismo szefa Głównego Zarządu Politycznego WP do szefa Sztabu Generalnego WP (z 8.04.1968 r.) przedkładające informację GZP WP z działalności propagandowo-wyjaśniającej oficerów w niektórych ośrodkach akademickich kraju w okresie 15-21 marca, wraz z nw. załącznikami  /57

Załącznik 1. Sprawozdania kierowników Grup Oficerów delegowanych do akcji spotkaniowej ze studentami  /73

- Sprawozdanie "Grupy Uniwersytetu Warszawskiego"  /74

- Sprawozdanie z akcji spotkaniowej oficerów ze studentami na Politechnice Warszawskiej w dniach 15-21 marca 1968 r.  /85

- Sprawozdanie z akcji propagandowej oficerów na Politechnice i Uniwersytecie Łódzkim w dniach 14-22 marca 1968 r.  /93

- Sprawozdanie z przeprowadzonych zajęć na Studium Wojskowym w Szkole Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie  /102

- Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie  /110

- Sprawozdanie z działalności na terenie Akademii Medycznej w Warszawie w dniach od 15.03. do  23.03. 1968 r.  /114

- Sprawozdanie z pracy Grupy Oficerów MON na terenie Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie  /120

- Sprawozdanie z pracy Grupy Oficerów w Studium Wojskowym Uniwersytetu Jagiellońskiego za okres 14-21.03.1968 r.  /127

- Sprawozdanie z działalności Grupy Oficerów MON w Politechnice Krakowskiej w dniach 15-22.03. 1968 r.  /134

- Politechnika Wrocławska (Uniwersytet Wrocławski)  /138

- Sprawozdanie z pracy Grupy Oficerów na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu za okres 15-21.03.1968 r.  /143

- Sprawozdanie z akcji spotkań ze słuchaczami Studium Wojskowego UMK Toruń w dniach 15-21.03.1968 r.  /150

- Sprawozdanie z działalności Grupy Oficerów WAP i ASG wśród studentów Studium Wojskowego Politechniki w Gdańsku w dniach od 15 do 21 marca 1968 r.  /158

Załącznik 2. Wykaz charakterystycznych pytań stawianych przez młodzież akademicką na spotkaniach z oficerami  /162

Załącznik 3. Charakterystyka sylwetek niektórych pracowników nauki wyższych uczelni cywilnych  /168

Nr 6. Lista osób obecnych na odprawie kierownictwa MON z kierownikami Studiów Wojskowych 28 marca 1968 r.  /185

Nr 7. Ulotki kolportowane wśród studentów  /191

Nr 8. Pismo szefa GZP WP do ministra obrony narodowej (z 8.05.1968 r.) przedkładające w załączeniu Rozkaz Specjalny Nr 22 dowódcy 6 Pomorskiej Dywizji Powietrzno-Desantowej z 10 kwietnia 1968 r.  /199

Nr 9. Informacja Szefa GZP WP o przebiegu akcji spotkań oficerów z mieszkańcami wsi, załogami zakładów pracy, młodzieżą szkolną oraz Sztafet Zwycięstwa i Wolności w okresie od 17 kwietnia do 12 maja 1968 r.  /211

- Część I. Okres 17-21.04.198 r.  /212

- Część II. Okres 22-28.04.1968 r.  /223

- Część III. Okres 29.04.-5.051968 r.  /233

- Część IV. Okres 6-12.05.1968 r.  /243

Nr 10. Notatka służbowa Głównego Zarządu Politycznego WP dotycząca obchodów 25-lecia ludowego Wojska Polskiego  /249

Nr 11. Pismo ministra obrony narodowej do I sekretarza KC PZPR (z 26.10.1968 r.) przedkładające w załączeniu notatkę służbową Głównego Zarządu Politycznego WP dot. prób osłabienia politycznej spoistości sił zbrojnych w toku kampanii przedzjazdowej oraz przeciwdziałania podjętego przez kierownictwo MON  /257

Nr 12. Notatka informacyjna Naczelnej Prokuratury Wojskowej (z 16.12.1968 r.) dotycząca spraw przeciwko żołnierzom WP w związku z wydarzeniami marcowymi  /271

Indeks nazwisk  /281