Filhellenizm a rodząca się nowoczesność

Książka dr Agaty Kubali stanowi obszerne studium dotyczące
filhelleńskiego kolekcjonerstwa starożytności w pierwszej
połowie XIX wieku. Gromadzenie w ramach kolekcji
przedmiotów starożytnej proweniencji jest zjawiskiem obecnym
od wieków w kulturze europejskiej, przeżywającym
jednak w omawianym okresie niebywały rozkwit oraz skutkującym
powstaniem nie tylko kolekcji prywatnych, lecz także
muzeów publicznych oraz narodzin archeologii klasycznej
jako dyscypliny naukowej. Punktem wyjścia dla przeprowadzonych
rozważań jest mało dotąd znana i zachowana w niewielkim
stopniu kolekcja starożytności zgromadzona przez
wrocławskiego architekta, Eduarda Schauberta, w trakcie
jego dwudziestoletniego pobytu w Grecji, której pierwotny
skład jest jednak znany dzięki zachowanym spisom inwentarzowym,
powstałym po przekazaniu zbioru do ówczesnego
wrocławskiego Królewskiego Muzeum Sztuki i Starożytności.
Posługując się zbiorem Schauberta, opisanym i skomentowanym,
„opowiadającym” historię swojego twórcy, i wyrażającym
jego starannie wykreowaną przez siebie tożsamość,
autorka kreśli ogólny obraz kolekcji zakładanych z filhelleńskich
pobudek i omawia szczegółowo przyczyny i okoliczności
ich powstawania oraz stosowane metody pozyskiwania
artefaktów. Prezentowana książka stanowi trwały i ważny
wkład w badania nad europejskim dziewiętnastowiecznym
filhellenizmem oraz jednym z jego najistotniejszych i najtrwalszych
aspektów – zbieractwem antyków.