Henryk Sienkiewicz. Życie na walizkach

Pierwszy bogato ilustrowany album biograficzny, który poprzez pryzmat „życia na walizkach” przybliża postać Henryka Sienkiewicza – podróżnika. Podróż naznaczyła jego biografię i nadała jej niezwykły koloryt.

Urodzony na Podlasiu w skromnej rodzinie szlacheckiej odbył wojaże, o jakich inni tylko marzyli – był w Ameryce, w Afryce, w Azji (Turcja), w Europie Zachodniej czuł się jak u siebie. Był w pełnym tego słowa znaczeniu Polakiem i Europejczykiem, a jego życiorys mógłby stanowić podstawę scenariusza filmowego lub powieści.

Na kartach albumu słowem i obrazem opowiedziane zostało to niezwykłe życie i ta Sienkiewicza pasja do podróży. Gdy wejrzeć w jego biografię, to okazuje się, iż właściwie ciągle jest w drodze, to gdzieś wyjeżdża, to skądś wraca. W podróży pisze i obmyśla nowe tematy, nadsyła korespondencje do prasy krajowej, pisze do wielu przyjaciół. Skala tego podróżowania jest tak intensywna, że może zdumiewać.

Imponujący jest szlak podróży Sienkiewicza: w 1876 roku wyjechał przez Anglię do Ameryki Północnej. W 1878 roku wrócił do Europy. Zatrzymał się w Londynie, po czym przez rok przebywał w Paryżu. Odwiedził też Włochy. Od 1880 roku – towarzysząc żonie – pisarz corocznie wyjeżdżał za granicę. Po jej śmierci jeździł nadal do uzdrowisk austriackich, włoskich i francuskich. W 1886 roku wyprawił się przez Bukareszt i Warnę do Konstantynopola, Aten, Neapolu i Rzymu, a w 1888 – do Hiszpanii. Z końcem 1890 roku wyruszył na wyprawę do Afryki. Ostatnim celem podróży była Szwajcaria, z której już nie powrócił.

Sienkiewicz–podróżnik to ktoś oddany swojemu krajowi, zatroskany przedłużającym się stanem niewoli, ale też znakomicie orientujący się w sprawach światowych. Sukcesy literackie, które osiągnął w Europie i na świecie, zbudowały jego pozycję – tego nie doświadczył ani przed nim, ani po nim żaden inny polski pisarz. Album ukazuje czytelnikom, zwłaszcza młodemu pokoleniu, w nowatorski i atrakcyjny wizualnie sposób postać Henryka Sienkiewicza, w dużej mierze przełamując stereotypowe widzenie wielkiego Polaka i pisarza.

Autorka, prof. Jolanta Sztachelska to wytrawny znawca życia i twórczości polskiego noblisty. Jej dorobek naukowy i publikacyjny jest przebogaty, zajmuje się od ponad 20 lat studiami nad Sienkiewiczem. Wydawnictwo VEDA specjalizuje się w publikacjach albumowych, przykłada szczególną wagę do doboru materiału ikonograficznego i jego związku z narracją pisaną.

Album zawiera unikatowy materiał ilustracyjny z epoki – zdjęcia amerykańskiego podróżnika Johna Lawsona Stoddarda, który zjeździł cztery kontynenty i uwieczniał świat końca XIX wieku. Świat widziany oczyma Sienkiewicza. Europa, Ameryka, Afryka, Azja (Bliski Wschód) na zjawiskowych zdjęciach utrwalających miejsca, które odwiedzał Sienkiewicz (Londyn, Paryż, Nowy York, Wenecja, Ateny, Madryt). Wydawca zamieszcza także materiały ikonograficzne pochodzące z innych źródeł, staranie dobrane zdjęcia, grafiki i mapy: panoramy miast, zdjęcia rodzajowe, konterfekty noblisty, fotografie jego bliskich i przyjaciół, plany i mapy regionów, krajów i miast które odwiedzał Sienkiewicz, winiety czasopism, w których publikował. Album zawiera także zdjęcia wykonane przez pisarza w trakcie podróży do Afryki.

Partnerem wydania albumu jest Muzeum Henryka Sienkiewicza w Woli Okrzejskiej.

Dr hab. Jolanta Sztachelska, prof. Uniwersytetu w Białymstoku, Kierownik Zakładu Pozytywizmu i Młodej Polski. Członek ZLP, Towarzystwa im. A. Mickiewicza, Towarzystwa Kultury Teatralnej, Towarzystwa Przyjaciół Języka. Do jej głównych kręgów zainteresowań badawczych należy postać i twórczość Henryka Sienkiewicza. Jest autorką wielu publikacji na ten temat, uczestniczy w programach badawczych dotyczących pisarza. Studia sienkiewiczowskie jej autorstwa powstałe w ostatnim dziesięcioleciu publikowane były w licznych książkach i czasopismach (m.in. Zabijanie klasyków. Casus: Sienkiewicz „Przegląd Humanistyczny” 2011 z.5; „Legiony” Henryka Sienkiewicza – powieść nieznana „Wiek XIX. Rocznik TL im. A. Mickiewicza”, R. 7(49) 2014) oraz w pracach zbiorowych (np. Beatrycze i inne. Mity kobiet w męskim świecie Sienkiewicza, w: Beatrycze i inne, red. G. Borkowska, L. Wiśniewska, Gdańsk 2010; Dwie legendy Sienkiewicza, w: Sienkiewicz w kulturze polskiej, red. K. Stępnik, T. Bujnicki, Lublin 2007).