Wzrokocentryzm, wizualność, wizualizacja we współczesnej kulturze

Tocząca się na łamach wieloautorskiej monografii debata jest dobrze przemyślaną i spójną kompozycją polifoniczną, osadzoną w teorii audiowizualnej. Skoncentrowanie się na zjawiskach najnowszych, silnie determinowanych przez technologię cyfrową, redaktorki książki tłumaczą zmianą myślenia o obrazie, które ewoluowało od tradycyjnego mimesis do simulacrum. Jednocześnie zauważają, że zmiana obrazu pociąga za sobą o wiele poważniejszą zmianę dotyczącą ludzkiego patrzenia. Wzrok zatrzymuje się na powierzchni, bo w obrazie nie ma już głębi, samo przedstawienie do niczego nie odsyła, stąd „oko” nie ma w czym się zanurzyć. Towarzyszące temu stanowi zagubienie podmiotu, rozwarstwienie jego możliwości sensorycznych, zachwianie pewności opartej na percepcji, to tylko nieliczne konsekwencje zmian kulturowych wywołanych digitalizacją.

Książka pod redakcją naukową Bogusławy Bodzioch-Bryły, Lilianny Dorak-Wojakowskiej i Danuty Smołuchy jest niewątpliwie ciekawą propozycją wydawniczą. Nie tylko wpisuje się w trwającą od kilkunastu lat dyskusję nad rolą nowych technologii i mediów oraz ich wpływem na rzeczywistość, ale analizuje nowe zjawiska, rozwijając refleksję teoretyczną.

Z recenzji dra hab. Adama Regiewicza, prof. Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie

Pod względem treści książka stanowi przemyślaną i spójną całość, zogniskowaną wokół zagadnienia wizualności jako dominanty współczesnej kultury, fenomenu kolonizującego dziś także logosferę, biorącego w posiadanie nie tylko praktyki codzienności, lecz także sztukę i naukę. Publikacja doskonale wpisuje się zatem w dynamicznie rozwijające się w światowej humanistyce studia nad wizualnością. Zgromadzone w monografii artykuły prezentują różne tematy szczegółowe oraz rozmaite podejścia metodologiczne. Czytelnik może się zapoznać z pracami z zakresu literaturoznawstwa, medioznawstwa, estetyki, badań nad sztukami wizualnymi, ludologii czy neuropsychologii. W sumie autorzy analizują pokaźny i silnie zróżnicowany materiał źródłowy, co pozwala uchwycić bogactwo i złożoność zjawisk zaliczanych do intensywnie rozwijającej się ekspansywnej kultury wizualnej.

Z recenzji dr hab. Magdaleny Bogusławskiej