Kronika halicko-wołyńska. Kronika Romanowiczów m.

Kronika halicko–wołyńska, inaczej mówiąc, Kronika Romanowiczów jest jednym z najważniejszych pomników średniowiecznej ruskiej historiografii. Jej wyjątkowość wynika z faktu, że powstawała ona w XIII w. niemal „na bieżąco”. Aktualnie możemy z dużą dozą pewności stwierdzić, że było co najmniej pięciu autorów źródła, związanych odpowiednio z dworami Mścisława Mścisławowicza, Daniela Romanowicza (tu – być może – nawet dwóch), Wasylka Romanowicza, Włodzimierza Wasylkowicza oraz Mścisława (II) Daniłowicza. Niewykluczone jednak, że to na dworze Jerzego Lwowicza lub jego ojca powstała brudnopisowa część Kroniki, czyli jej zakończenie.

Kronika opowiada o losach potomków Romana Mścisławowicza (zm. 1205 r.). Czytelnik znajdzie tutaj unikatowe informacje dotyczące nie tylko Rusi halicko – wołyńskiej w XIII w., ale także jej relacji z różnymi państwami, w tym z Polską, Węgrami, Litwą, Czechami, Austrią, Mongołami itd. Szczególne liczne i bezcenne przekazy tego źródła dotyczą Mazowsza oraz Małopolski, pojedyńcze zaś Wielkopolski i Śląska. Właśnie mnogość i wartość „polskich” wiadomości spowodowała, że krytyczna edycja Kroniki ukazała się w ramach Monumenta Poloniae Historica (Nova series, t. XVI, Kraków – Warszawa 2017).