Od Paryża do Irkucka... i dalej. Niecodzienne przypadki Polaków okresu niewoli narodowej

Zawarte w książce teksty obejmują chronologicznie lata naszej niewoli. „Podróżujemy” z bohaterami od zachodniej Europy po wschodnie rubieże Imperium Rosyjskiego – a także na kontynenty obu Ameryk – co w tytule znalazło odzwierciedlenie w przywołaniu dwóch miast: Paryża i Irkucka. Autorzy starali się oddać skomplikowane losy Polaków w momencie, gdy Ojczyzna była tylko w sercach, a o jej wolność przyszło walczyć, niekoniecznie z bronią w ręku.

Z recenzji dra hab. Janusza Pezdy

[…] mamy tu m.in. szkic poświęcony arystokracie, chciałoby się powiedzieć „pana z panów”, Józefowi Potockiemu, wyprawiającemu się na wschód, ostatecznie aż do Indii, po konia reproduktora, mającego uszlachetnić rodzimą hodowle arabów, który jednak ani na chwilę nie zapomina o swych innych pasjach – „równie pańskich” jak on sam. Z drugiej strony, na antypodach ludzkiego doświadczenia należałoby postawić Wilhelma Buszkata, zesłańca syberyjskiego, późniejszego skutecznego uciekiniera, którego droga do wolności wiodła nie tylko przez niewyobrażalne cierpienie, ale i przez koniczność odnalezienia się na samym dnie społecznym carskiej Rosji.

Z recenzji dra hab. Rafała Żebrowskiego